Filozof Miłosz Puczydłowski, animator kultury i eseista Krzysztof Czyżewski oraz działacz społeczny Jan Jakub Wygnański zostali tegorocznymi laureatami Nagrody Znaku i Hestii im. ks. J. Tischnera.

Nagroda, przyznawana od 2001 roku wybitnym intelektualistom, publicystom i działaczom społecznym, promuje w Polsce styl myślenia i postawy łączące intelektualną rzetelność, odwagę i wrażliwość na drugiego człowieka – wartości jej patrona, księdza Józefa Tischnera. Nagrodę fundują Grupa ERGO Hestia oraz Społeczny Instytut Wydawniczy Znak. Każdy z laureatów otrzymuje statuetkę zaprojektowaną przez rzeźbiarza Mariana Gromadę oraz nagrodę pieniężną w wysokości 33.000 zł.

„To unikalna nagroda w skali kraju”, komentuje Wojciech Bonowicz, tegoroczny przewodniczący Rady Programowej Dni Tischnerowskich. „Na równych prawach nagradzany jest zarówno wysiłek myśli, umiejętność diagnozowania i teoretycznego rozwiązywania problemów, jak i wysiłek praktycznego działania”.

Tegorocznych laureatów wyłoniło jury w składzie: ks. Adam Boniecki (przewodniczący), Władysław Stróżewski, abp Grzegorz Ryś, Piotr M. Śliwicki, Łukasz Tischner (sekretarz), Karolina Wigura oraz Henryk Woźniakowski podczas posiedzenia w dniu 12 marca 2018 roku. Nazwiska laureatów ogłoszono dziś podczas konferencji prasowej w siedzibie Wydawnictwa Znak.

W kategorii pisarstwa religijnego lub filozoficznego, stanowiącego kontynuację „myślenia według wartości” nagrodę otrzymał Miłosz Puczydłowski. Młody uczony został wyróżniony za studium „Religia i sekularyzm. Współczesny spór o sekularyzację”, w którym „ukazuje splątaną genealogię, a w konsekwencji wzajemne zapośredniczenie religijnych i świeckich modeli rozumienia współczesnej kultury. Jego wnikliwe analizy wyczulają na to, co łączy – otwartość na dobro, które przemienia i przekracza podziały”.

W kategorii publicystyki lub eseistyki na tematy społeczne, która uczy Polaków przyjmować „nieszczęsny dar wolności”, nagrodę otrzymał Krzysztof Czyżewski. Jury nagrodziło jego książkę „Małe centrum świata”, podkreślając, że są to „zapiski praktyka idei”, podpowiadające, „jak budować niewidzialne, ale odporne na szaleństwa polityki i historii mosty między narodami, religiami i kulturami”.

W kategorii inicjatyw duszpasterskich i społecznych współtworzących „polski kształt dialogu” Kościoła i świata nagrodę otrzymał Jan Jakub Wygnański – „za całokształt działalności na rzecz sektora organizacji pozarządowych w Polsce. Jego wytrwała praca służy wzmocnieniu ruchów obywatelskich, a także rozpoznawaniu nowych wyzwań, które przed nimi stają”, napisało jury w werdykcie.

Uroczystość wręczenia Nagrody odbędzie się w ramach programu 18. Dni Tischnerowskich w sobotę 21 kwietnia o godz. 17.00 na Scenie im. S. Wyspiańskiego AST w Krakowie. Rozmowę z laureatami poprowadzą ks. Adam Boniecki i Henryk Woźniakowski. Spotkanie uświetni koncert „Tischner. Mocna nuta” z udziałem m.in. Jorgosa Skoliasa, Joachima Mencla oraz zespołu Trebunie-Tutki.

Poniżej przedstawiamy krótkie sylwetki nagrodzonych:

Miłosz Puczydłowski

Urodzony w 1986 r. w Gdyni doktor filozofii, adiunkt w Katedrze Metafizyki i Ontologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. W swej pracy badawczej zajmuje się m.in. filozofią religii i teologią w myśli niemieckojęzycznej XIX i XX wieku, problematyką tragiczności, a także kwestią sekularyzacji. Studiował filozofię w ramach MISH na Uniwersytecie Jagiellońskim, tam też obronił doktorat. Jako stypendysta odbywał staże naukowe w Oslo, Wiedniu i Sztokholmie. Artykuły i przekłady publikował m.in. w „Kwartalniku Filozoficznym”, „Przeglądzie Politycznym” i miesięczniku „Znak”. W 2017 roku w wydawnictwie Universitas ukazała się jego rozprawa „Religia i sekularyzm. Współczesny spór o sekularyzację”, którą doceniło jury Nagrody Znaku i Hestii im. ks. J. Tischnera. Prywatnie fascynuje się jazzem (gra amatorsko na trąbce) oraz kulturą Norwegii.

Krzysztof Czyżewski

Urodzony w 1958 r. w Warszawie animator kultury, eseista, edytor i tłumacz. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, na przełomie lat 70. i 80. był aktorem i instruktorem w Stowarzyszeniu Teatralnym „Gardzienice”. W roku 1990 wraz z żoną Małgorzatą Sporek-Czyżewską oraz Bożeną i Wojciechem Szroederami założył Fundację „Pogranicze”, a rok później Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach. Od początku istnienia Fundacji pozostaje jej prezesem. Jest m.in. autorem książek eseistycznych „Ścieżka pogranicza” (2001), „Linia powrotu. Zapiski z pogranicza” (2008), „Miłosz. Tkanka łączna” (2014) oraz „Małe centrum świata. Zapiski praktyka idei” (2017). Ważną częścią jego działalności jest inicjowanie programów dialogu międzykulturowego w Polsce, w Europie Środkowej, na Bałkanach i w Azji Środkowej. Za swoją twórczość i działalność był wielokrotnie nagradzany, ostatnio – Europejską Nagrodą Kultury Księżniczki Małgorzaty (Holandia). Jak podkreśliło w swoim werdykcie jury Nagrody Znaku i Hestii im. ks. J. Tischnera, Krzysztof Czyżewski wraz z żoną i przyjaciółmi z Fundacji „Pogranicze” pokazuje, „jak idee dialogu praktykować, a nie jedynie głosić”.

Jan Jakub Wygnański

To jeden z animatorów i najważniejszych architektów ruchu organizacji pozarządowych w Polsce. Urodzony w 1964 r. w Warszawie, ukończył socjologię na Uniwersytecie Warszawskim i był stypendystą Uniwersytetu Yale. Związany z opozycją antykomunistyczną, uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu i działał w Komitetach Obywatelskich. Po wycofaniu się z polityki całkowicie poświęcił się działalności społecznej. Jest m.in. współtwórcą Stowarzyszenia na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych oraz Stowarzyszenia Klon/Jawor prowadzącego Bank Danych o Organizacjach Pozarządowych. Obecnie jest prezesem fundacji Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”. Autor licznych publikacji i wystąpień poświęconych głównie budowaniu społeczeństwa obywatelskiego, znaczeniu „trzeciego sektora” oraz roli organizacji pozarządowych. Wiele organizacji korzystało i korzysta z jego rad i doświadczenia. Według jury Nagrody Znaku i Hestii im. ks. J. Tischnera Jan Jakub Wygnański to człowiek, który od lat buduje w Polsce „kulturę zaufania”.