Józef Tischner to niewątpliwie jeden z najbardziej rozpoznawanych polskich filozofów współczesnych. Na jego filozoficzną spuściznę składa się bogactwo różnorodnych wątków, począwszy od filozofii Boga, poprzez antropologię, głęboki namysł nad sztuką i zagadnieniami etycznymi, na filozofii społecznej kończąc. Najbardziej oryginalną i aktualną częścią dorobku krakowskiego filozofa jest agatologia, czyli koncepcja traktująca problem dobra jako podstawowy punkt odniesienia wszelkiego myślenia, a więc jako bardziej pierwotny, niż problem prawdy. Ludzkie myślenie jest bowiem - według Księdza Profesora - zawsze i nieodzownie „myśleniem według wartości”, a ostatecznie myśleniem w świetle dobra.
Czytaj więcejZasada prymatu dobra wobec prawdy zawarta w filozoficznej propozycji Tischnera wyznacza jedną z głównych tendencji najnowszej filozofii zachodniej. Wystarczy choćby wymienić postacie takie, jak Emmanuel Lévinas, Richard Rorty, czy Jacques Derrida. Jednocześnie nie można powiedzieć, że propozycja ta nie budzi kontrowersji. Krytycy podkreślają towarzyszące jej niebezpieczeństwo popadnięcia w irracjonalizm. Warto zatem postawić pytanie o wzajemną relację między dobrem a prawdą. Może się bowiem okazać, że związek między nimi nie polega na prostej relacji pierwszeństwa, że nie są one dwiema autonomicznymi wartościami. W tym kierunku idą zresztą pewne intuicje samego Tischnera. W każdym razie otwiera się tu szerokie pole do dalszych szczegółowych dociekań. Powodowani głębokim przekonaniem, że filozofia Józefa Tischnera zawierać może klucz do rozwiązania palących problemów współczesności, pragniemy zainicjować szeroko zakrojone badania nad zagadnieniami agatologii. Jesteśmy przekonani, że propozycja krakowskiego filozofa zasługuje na zainteresowanie najwybitniejszych przedstawicieli współczesnej myśli. Sądzimy, że to właśnie na naszym środowisku – przyjaciół i uczniów autora „Sporu o istnienie człowieka” – spoczywa szczególny obowiązek podjęcia wysiłku popularyzacji tischnerowskiej spuścizny. Międzynarodowy kongres zwołany pod hasłem „Dobro i prawda” ma służyć temu właśnie celowi. |